Tedarik Darboğazı ve Girdi Yetersizliği, Dünya İmalat Sektöründe Büyümeyi Sınırladı
Küresel İmalat Sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI),
Eylül'de 54,1 olarak gerçekleşti. Böylece endeks Ağustos'ta 6 ayın en düşük
seviyesine gerilemesinin ardından yatay seyretti.
İmalat PMI hesaplanan 31 ülkeden 23’ünde endeks eşik değer 50 veya üzerinde ölçüldü. Üretim ve yeni siparişlerdeki büyümenin Ağustos ayına göre hafif hızlanmasına rağmen istihdam artışı yavaşladı. Tedarik darboğazları ve ham madde yetersizliği, üretimi sınırlamaya devam etti.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI ise Eylül'de aylık 1,6 puan düşüşle 52,5 olarak gerçekleşti. Faaliyet koşullarında iyileşme hız kesmesine rağmen devam etti. İhracatın güçlü seyri yeni siparişleri destekledi. Enflasyonist baskılar yüksek seviyelerini korudu.
Avrupa’da imalat sektöründe büyüme yavaşlamaya devam etti
Türkiye’nin en büyük ihracat pazarlarının yer aldığı Euro Bölgesi’nde İmalat PMI Eylül'de 2,8 puan daha azalarak 7 ayın en düşük değeri olan 58,6'ya geriledi. Endeksin Nisan 2020'den beri en sert aylık düşüşü kaydetmesinde üretim, yeni sipariş ve istihdam artışındaki ivme kayıpları etkili oldu.
Avusturya haricinde İmalat PMI hesaplanan tüm Avrupa ülkelerinde büyüme yavaşladı. Almanya ve Fransa'da son 8 ayın, İtalya'da son 7 ayın en düşük PMI endeksleri ölçüldü. Buna rağmen 2021'in üçüncü çeyreği, kıta genelinde net bir şekilde büyüme bölgesinde kapandı.
Avrupa genelinde tedarik zinciri ve nakliyede yaşanan aksaklıklar, imalat sektörünün büyüme performansını olumsuz etkiliyor. Eylül'de girdi fiyatları enflasyonu kısmen gevşese de tarihsel ortalamalarının çok üstünde seyrederek satış fiyatlarını yukarı yönde baskılamaya devam etti.
Asya-Pasifik’te pandeminin etkilerine rağmen PMI'lar yükseldi
Asya-Pasifik bölgesinin büyük bir kısmında PMI endeksleri Eylül'de aylık bazda artış gösterdi. Ancak yüksek vaka sayıları ekonomik aktiviteyi olumsuz etkilemeye devam ederken arz kısıtları ve enflasyonist baskılar yoğun şekilde hissedildi.
İmalat sektörü performansının en güçlü olduğu ekonomiler arasında Avustralya ve Tayvan yine ilk iki sırayı paylaştı.
Çin'de imalat sanayi faaliyet koşulları Ağustos'taki bozulmanın ardından Eylül'de yatay seyretti. Talepteki zayıflama ve hammadde yetersizlikleri üretimi sınırlamaya devam etti.
Büyüme Avustralya, Hindistan ve Güney Kore'de hızlanırken Japonya ve Tayvan'da ivme kaybetti. Rusya, Malezya ve Tayland'da ise daralma Ağustos ayına göre yavaşladı.
Endonezya ve Filipinler'in hızlı toparlanması, ASEAN İmalat PMI endeksinin 5,5 puan artarak 50,0'ye yükselmesini sağladı. Ancak diğer ülkelerde endeks daralma bölgesinde kaldı. En sert küçülme Vietnam'da yaşandı.
ABD'de büyüme hız kaybına rağmen güçlü seyretti; Meksika yine daralma bölgesinde kaldı
ABD imalat sektörü Eylül'de 60,7'lik PMI değeriyle güçlü iyileşme eğilimini korudu. Buna rağmen büyüme son 5 ayın en düşük hızında gerçekleşti. Tüketimin güçlü seyrine rağmen ham madde ve işgücü kıtlığı üretimi olumsuz etkiledi. Nihai ürün fiyatlarında rekor artış kaydedildi.
Kanada’da güçlü aşılama performansının da etkisiyle tüketici talebi canlı seyretti ve PMI yüksek seviyede kaldı. Arz güçlükleri ve enflasyonist baskılar bu ülkede de belirgin şekilde gözlendi.
Meksika'da pandemi ve sel baskınları nedeniyle çok sayıda firmanın kapanması ve satışlardaki düşüş nedeniyle üretim daralmaya devam etti.
İmalat PMI endekslerinin hesaplandığı iki Güney Amerika ülkesi de Eylül'de iyileşme gösterdi. Brezilya’da iyileşen talep koşulları ve stok artışları sayesinde PMI yükselirken Kolombiya'da son 14 ayın en hızlı üretim artışı gerçekleşti.
Kaynak: Gümrük TV
