Birleşik Krallık ile Ticaret Yapacakların Dikkatine

Birleşik Krallık ile Ticaret Yapacakların Dikkatine

Birleşik Krallık’ın (BK) Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılması sürecinde Brexit bağlamında AB-BK arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması (STA) müzakereleri 24 Aralık 2020 tarihinde tamamlandı. Ticari hükümleri 1 Ocak 2021 tarihi itibarıyla geçici olarak uygulanmaya başlayan Anlaşma, 1 Mayıs 2021 tarihinde yürürlüğe girdi.

Türkiye ile BK arasında imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması 29 Aralık 2020’de imzalanarak, ticarette tercihli muamele bakımından 1 Ocak 2021’de uygulanmaya başlandı. Söz konusu Anlaşma 20 Nisan 2021 tarihinde yürürlüğe girdi.

Anlaşma Gümrük Birliği şartları, BK ile tarım tavizlerini düzenleyen Ortaklık Konseyi Kararı ve Türkiye-AB AKÇT (Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu) STA’sının devamı niteliğinde olup mal ticaretini kapsıyor.

STA ile sanayi ürünlerinde gümrük vergileri sıfırlandı
Söz konusu Anlaşma ile Gümrük Birliği kapsamında mevcut tavizlerin ileride de sürdürülebilmesini teminen sanayi ürünlerinde gümrük vergileri sıfırlandı. Tarım ve işlenmiş tarım ürünlerinde AB ile mevcut tavizler ölçeklendirildi. Bu çerçevede, AB ile mevcut tarife kontenjanları yüzde 17 oranında ölçeklendirilerek BK ile karşılıklı olarak tavize tabi tutuldu. Vergi indirimleri ve muafiyetleri bakımından AB ile mevcut koşulların devamı BK ile ikili düzeyde temin edildi.

Söz konusu taviz yapısıyla, ihracatçıların, en önemli ihraç pazarlarından olan BK'da mevcut pazara giriş koşullarının korunması ve BK’nın diğer STA ortakları karşısında rekabet güçlerinin olumsuz etkilenmemesi sağlandı.

STA uyarınca sanayi ürünlerinde BK’dan vergi tahsil edilmeyecek. Tarım ve işlenmiş tarım ürünlerinde AB’ne uygulanan vergiler geçerli olacak.

STA uyarınca BK’dan İGV (ilave gümrük vergisi) tahsil edilmeyecek. AB üzerinden ithal edilecek BK menşeli eşya için İGV tahsilatı yapılacak.

STA kapsamı vergi muafiyetlerinden yararlanmak için aranan bilgi ve belgeler
İhracatçı tarafından kendiliğinden ilgili fatura ya da başka bir ticari belge üzerine yapılacak menşe beyanı, taraflar arasındaki ticarete konu eşyanın menşe belgesi olarak kullanılacak ve bir makamın onayını gerektirmeyecek.

Bu çerçevede, aşağıda metni verilen menşe beyanının, dipnotlarla uyumlu şekilde yapılması gerekiyor.

İngilizce Uyarlama
The exporter of the products covered by this document (customs authorisation No … ([1])) declares that, except where otherwise clearly indicated, these products are of … (2) preferential origin.
Türkçe Uyarlama
Bu belge (gümrük onay No: … (1)) kapsamındaki girdilerin ihracatçısı, aksi açıkça belirtilmedikçe, bu girdilerin … (2) tercihli menșeli olduğunu beyan eder.
… (3)
(Yer ve tarih)
… (4)
(İhracatçının imzası,
İlaveten beyanı imzalayan kişinin adı ve soyadı okunaklı şekilde yazılmalı)
___________________________
1 Türkiye’de yerleşik ihracatçılar için, menşe beyanının bir onaylanmış ihracatçı Tarafından yapıldığı
hallerde onaylanmış ihracatçı yetki numarası bu alana girilmelidir. Menşe beyanının bir onaylanmış
ihracatçı Tarafından yapılmadığı hallerde parantez içindeki sözcükler silinir ya da bu alan boş bırakılır.
Menşe beyanının Birleşik Krallık’ta yerleşik bir ihracatçı Tarafından yapıldığı hallerde bu alana EORI
numarası girilir.
2 Ürünlerin menşei belirtilir.
3 Belge üzerinde bilgi mevcutsa bu veriler ihmal edilebilir.
4İhracatçının imzalamasının gerekmediği hallerde, imzadan muafiyet, imzalayanın isminden de
muafiyet anlamına gelir.

AT.R kullanımı sona erdi
Yeni dönemde BK ile menşe esaslı ticarete geçildi. Bu sebeple 31 Aralık 2020 itibariyle ATR kullanımı sona erdi. Ancak, BK yolda veya antrepoda olan ürünler için 31 Aralık 2020’den önce düzenlenen ATR belgelerini 1 yıl süreyle tanımaya devam edecek.

14 Nisan 2021 tarihinde yürürlüğe giren menşe kuralları çerçevesinde yapılan ihracatta TEV ödenmesi söz konusu olmayacak.

BK’nın Türkiye ve üçüncü ülke menşeli ürünlerde uygulayacağı vergi oranlarına aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir:
https://www.gov.uk/guidance/uk-tariffs-from-1-january-2021
https://www.trade-tariff.service.gov.uk/sections

BK ile ticarette menşe kontrolü yapılacak, üçüncü ülke menşeli malların (MFN) vergisi tahsil edilecek.

Anlaşma çerçevesinde gıda ürünleri ticaretinde söz konusu ürünlerde AB’nin Türkiye’ye hali hazırda tanıdığı muafiyetler, Türkiye ile BK arasında akdedilecek STA’ya yansıtıldı.

Menşe Yönetmeliği yayımlandı mı? Teminat uygulaması sona erdirildi mi?
30 Mayıs 2021 günü Resmi Gazete’de yayımlanan “Türkiye-Birleşik Krallık Ortak Komitesinin Türkiye Cumhuriyeti İle Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Serbest Ticaret Anlaşması Eki Menşe Protokolünü Değiştiren 15/3/2021 Tarihli ve 2/2021 Sayılı Kararı Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik” ile 25/5/2021 tarihli ve 31491 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Serbest Ticaret Anlaşması Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik” yürürlükten kaldırıldı.

Söz konusu yönetmelik ile Türkiye Cumhuriyeti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Serbest Ticaret Anlaşmasının ekinde yer alan “Menşe Kuralları ve Menşe İşlemlerine İlişkin Protokol”ün uygulanmasına dair usul ve esaslar düzenleniyor.

Türkiye-BK STA’sı hizmet ticaretini içermiyor
Türkiye-BK STA mal ticaretini kapsıyor, hizmet ticaretine ilişkin kurallar içermiyor. Bu bağlamda, taraflar arası ticaret DTÖ kuralları üzerinden devam edecek. AB ve BK arasında kurulan yeni ilişki sonrasında, Türkiye ve BK arasında hizmet ticaretini de içerecek şekilde daha derin ve kapsamlı bir STA akdedilmesi hedeflenmekte.

EORİ numarası alınması zorunluluğu bulunmuyor
Türk ihracatçıları için EORI numarası alınması zorunluluğu bulunmuyor. STA uyarınca, Menşe beyanının Birleşik Krallık’ta yerleşik bir ihracatçı tarafından yapıldığı hallerde bu alana EORI numarası girilir. EORİ hakkında BK Maliye Bakanlığı’nın https://www.gov.uk/eori adresinden bilgi edinilebilir ve başvuru yapılabilir.

BK, CE işaretini 1 yıl süresince tanıyacak
1 Ocak 2021 tarihinden itibaren BK CE işaretini bir yıl süresince tanıyacak. CE yerine UKCA işaretinin kullanımı konusunda çalışmalar sürmeye, başvurular alınmaya devam ediyor. Bazı sektörlerde AB-BK Ticaret Anlaşması’na paralel olacak şekilde, Türkiye ve BK arasında karşılıklı tanıma yapılması hedeflenmekte ve 2021’de ele alınması öngörülen öncelikli konular arasında yer almakta.

BK, CE işareti taşıyan ürünleri- Avrupa Birliğince tanınan bir Onaylanmış Kuruluş (Türkiye’de yerleşik olanları da içerecek şekilde) değerlendirmesine tabi olanlar da dâhil- 1 Ocak 2022 tarihine (Tıbbı Cihazlar için 30 Haziran 2023) kadar kabul edecek.

Öte yandan, Türkiye ve BK arasında, AB ile ilgili süreç de gözetilerek, karşılıklı tanıma için çalışmalar yürütülecek.

Araçlarda emisyon gereklilikleri nasıl olacak?
BK, BMAEK kapsamındaki tip onaylarını tanımaya devam edeceğini duyurduğundan ve UNR 96 da bu kapsamda yer alan bir düzenleme olduğundan farklı bir durum oluşmayacağı öngörülüyor. BK, AB Tip Onaylarını geçici BK tip onayı vererek tanımaya devam ettiği sürece (iki yıl) bu durumun UNR 96 için de geçerli olacağı değerlendirildi.

Sektörel teknik düzenlemelerde (örneğin otomobil sektörü için AB Tip Onay Belgesi) bir mutabakat sağlandı mı?
BK, BM AEK kurallarını kabul edeceğini açıkladı. Otomobil için tip onay belgelerini de tanıyacak. Sektörel düzenlemeler için Ticaret Bakanlığı web sitesinde (https://www.ticaret.gov.tr/dis-iliskiler/genel) ve https://www.gov.uk/guidance adresinde detaylı bilgiler yer alıyor.

Kimyasallarla ilgili REACH prosedürü devam edecek mi?
BK’nın bağımsız kimyasal düzenleme çerçevesi olan BK REACH, 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren uygulamaya geçti. BK’da kimyasal üreten, satışa sunan veya dağıtan herkesin BK REACH kurallarına uyması gerekecek. Konuyla ilgili detaylı bilgiler https://www.hse.gov.uk/brexit/reach-guidance.htm adresinde mevcut.

Geçiş dönemi sonrasında bitki ve hayvan ürünleri için düzenlenen sertifikalar tanınmaya devam edecek. Detaylı bilgi https://www.gov.uk/guidance/get-an-export-health-certificate adresinde yer alıyor.

BK’da üretimi olan çelik ürünlerinde korunma önlemleri uygulanmaya devam edecek
AB tarafından 2 Şubat 2019 tarihinden bu yana çelik ürünleri ithalatında bir korunma önlemi uygulanıyor. Türkiye AB tarafından uygulanan bu önlemde 26 kategoride yer alan çelik ürünlerinin 17’sinde önleme tabi tutuluyor.

Bahse konu önlemin BK tarafından da BK’da üretimi olan kategoriler çerçevesinde uygulanmaya devam edeceği açıklanırken, bu kapsamda, önlem BK tarafından 16 kategoride devam ettirilecek olup, Türkiye 9 kategoride önleme tabi olacak.

BK’nın çelik ürünlerindeki korunma önlemine ilişkin detaylı bilgiye aşağıdaki internet adresinden erişilebilir.
https://www.gov.uk/government/publications/trade-remedies-notice-safeguard-measures-on-certain-steelproducts-application-of-tariff-rate-quotas/trade-remedies-notice-2021-no-2-safeguard-measure-tariff-ratequota- on-steel-goods-web-version

BK ile imzalanan STA Kuzey İrlanda’yı da kapsayacak
K. İrlanda, AB’nin Tek Pazar’la ilgili mevzuatının bir kısmını uyumlaştırmaya devam edecek. Bununla beraber, K. İrlanda BK gümrük alanında kalacak ve BK’nın STA’larına tabi olacak. BK ile imzalanan STA, Kuzey İrlanda’yı da kapsayacak.

Bununla birlikte, AB-BK arasındaki düzenlemeler uyarınca, Kuzey İrlanda’ya doğrudan ihraç edilen ürünler için, AB’ye ihracat bakımından bir risk sınıflandırması yapılacak. AB’ye ihraç edilme “riski” taşıyan ürünlerde AB’nin uyguladığı vergiler ve AB mevzuatı, riskli olmayan ürünlerde ise BK’nın uyguladığı vergiler ve BK mevzuatı tatbik edilecek. Dolayısıyla, “riskli” ürünlerde Gümrük Birliği şartları, riskli olmayan ürünlerde ise GB şartlarını sürdüren STA’nın tercihli vergi oranları geçerli olacak. Pratikte uygulanan vergi oranları büyük ölçüde aynı olacak. Yapılacak ihracatta menşe beyanı ve AT.R düzenlenmesi gerekecek.

AB ürünlerine sağlanana benzer bir TAREKS düzenlemesi, BK menşeli ürünler için de sağlanacak.

Öte yandan BK transit rejime uyum sağladı.

BK, ilaç ürünleri için laboratuvar sürecinde kendi tanıma sistemini kuracak.

Kaynak: Gümrük TV