DTÖ İthalat Lisansları Komitesi
Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri “DTÖ İthalat Lisansları Komitesi” hakkında bir yazı yayımladı.Yazıda; Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM)’den alınan bir yazıya atıfla, Ticaret Bakanlığından alınan yazıda, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Nezdinde Türkiye Daimî Temsilciliği'nden bir bildirim alındığı ifade edildi. Bildirimde, 9 Ekim 2020 tarihinde gerçekleştirilen DTÖ İthalat Lisansları Komitesi toplantısında gündeme gelen hususlar ile Türkiye Daimi temsilciliğinin konulara ilişkin değerlendirmesinde; Mısır tarafından son dönemde alınan, ancak DTÖ’ye bildirilmeyen; 1. gıdalarda ithalat lisansı uygulamasına ilişkin yeni karar, 2. şeker ithalatı yasağı ve 3. et ve tavuk ürünlerindeki miktar kısıtlamaları, AB temsilcisi tarafından DTÖ üyesi ülkelerin dikkatine getirildiği belirtildi.
Bu kapsamda, AB temsilcisi, gıda ürünlerinde ithalat lisanslarına ilişkin 6/2006 sayılı kararla, lisans başvurusunu izleyen 30 gün içinde Ulusal Gıda Güvenliği Biriminin harekete geçmesinin kara bağlandığı, ancak bu yapılmadığı takdirde atılabilecek adımların kararda yer almadığı ifade edildi. Bu durumun, Türkiye’nin de Ticarette Teknik Engeller (TTE) Komitesi gündeminde tutulan Mısır’ın 43/2016 sayılı zorunlu kayıt sisteminde olduğu gibi, ciddi gecikmelere yol açabileceği; ayrıca kararda bazı ithalatçıların “Beyaz Liste”de yer alma imkanının bulunduğunun belirtildiği, ancak hangi kriterlere göre bu listeye dahil olunabileceğinin kararda yer almadığı belirtildi. Bunun süreci şeffaflıktan uzaklaştırdığı, anılan kararın yayımından bir gün sonra yürürlüğe girmesinin de süreci sıkıntılı hale getirdiği, 6/2020 hem de 43/2016 sayılı kararlar kapsamına giren gıda ürünleri ile ilgili kaygılarının olduğu dile getirildi.
Söz konusu ürünlerin hem ihracatçı (General Organization for Export and Import Control-GOEIC'e) hem de ithalatçılarının (Ulusal Gıda Güvenliği Birimine) kayıt yaptırmasının ticaret üzerinde gereksiz yük oluşturduğunu ifade edildi.
Et ve tavuk ürünlerindeki uygulamayla ilgili olarak ise 2080/2018 ve 222/2018 sayılı Başbakanlık Kararlarının GATT’ın XI. Maddesi ile İthalat Lisansları Anlaşması'nın pek çok maddesine aykırı olarak ithalatı kısıtladığı, başvuruların hangi kriterlere göre sonuçlandırıldığının bilinmediği, kararlara itiraz yolunun açık olmadığı belirtildi.
Son olarak Mısır’ı 259/2020 ve 420/2020 sayılı Kararlar ile geçtiğimiz Haziran ayından beri şekerde uygulanan ithalat yasaklaması/kısıtlamasının kapsam ve nedenini açıklamaya davet edildiği anımsatıldı. Mısırlı temsilcinin cevaben, gıda ürünlerindeki uygulamanın amacının gıda güvenliğini temin olduğunu, kayıt sürecinde hiçbir belirsizlik olmadığını, başvuruyu izleyen 30 gün içinde yetkili birimin ilgili ithalatçıya bilgi vereceğini et ve tavuk ürünlerindeki uygulamanın miktar kısıtlaması olmadığını, uygulamanın amacının söz konusu ürünlerin ithalatının hastalıklara yol açmasını önlemek olduğunu ve istatistiki amaçlarla miktarların izlendiğini, şekerdeki ithalat kısıtlamasının ise şeker fiyatlarındaki aşırı düşüş sebebiyle oluşan miktar fazlasını tüketmek amaçlı geçici bir önlem olduğunu, önlemin sadece üç aylık bir süre için tekrar uzatıldığını belirttiği bildirildi.
Toplantıda ilk kez gündeme gelen diğer ticari sorunların ise Hindistan’ın lastik ithalatındaki uygulamaları ile Endonezya’nın belirli tekstil ürünlerindeki ithal lisansı rejimi olduğu belirtildi. Lastik ithalatına ilişkin olarak Hindistan’ın 12 Haziran 2020 tarihli 12/2015- 2020 sayılı Bildirim ile lastikleri “serbest” kategoriden “kısıtlı” kategoriye taşıdığı, bu kapsamda lastik ithalatının lisansa bağlandığı, bununla birlikte başvuru süreci ve sonrasının şeffaf olmadığı, başvuruların uzun süre cevapsız kaldığı, kısıtlayıcı ve yerli ve yabancı ürünler arasında ayrımcı olarak nitelendirdiği bu önlemin nedenleri ile birlikte DTÖ’ye bildirilmesinin gerekli olduğunun AB temsilcisi tarafından dile getirildiği iletildi. Hindistan temsilcisinin ise cevaben bildirim üzerinde çalıştıklarını ifade ettiği belirtildi.
Endonezya’nın belirli tekstil ürünlerindeki uygulamasına ilişkin olarak 77/2019 sayılı düzenlemenin ardından Endonezya’ya halı ihracatının artık mümkün olmadığı, sadece hammadde veya yardımcı ürünlerin lisans alabildiği, uygulamanın DTÖ’ye bildirilmesinin gerektiği, ayrıca mevcut haliyle bu uygulamanın GATT’ın XI. ve İthalat Lisansları Anlaşması'nın 1. ve 5. Maddelerine de aykırı olduğu yine AB temsilcisi tarafından ifade edildiği anlatıldı.
AB temsilcisinin AB'nin, Endonezya’ya Nisan 2019’dan bu yana alkollü içki ihraç edemediğini, söz konusu ithalat yasağının Endonezya tarafından AB’nin yenilenebilir enerji politikalarına (bunların palm yağına olduğu iddia edilen olumsuz etkisi) cevaben alınan karşı önlem olduğunu düşündüklerini, Endonezya’nın bu tek taraflı ve ayrımcı uygulamadan vazgeçmesi gerektiğini söylediği bildirildi.
Toplantıda ayrıca, daha önceki toplantı gündemlerinde de yer alan, Hindistan’ın borik asit ve bakliyat ithalatındaki uygulamaları ile Endonezya’nın cep telefonları ve tabletlerdeki ithalat lisansı rejimi; ayrıca Tayland’ın buğday yemi, Brezilya’nın ise nitroselülozdaki ithalatını kısıtlayıcı olduğu iddia edilen uygulamaların görüşüldüğü belirtildi.
Bu bilgiler ve belirtilen gündem maddeleri çerçevesinde ihracatçıların Mısır, Hindistan, Endonezya, Tayland ve Brezilya ülkelerine ihracatında karşılaşılan sorunların ilgili formatta 11 Kasım 2020 tarihine kadar Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM)’e iletilmek üzere yapiciogluk@oaib.org.tr iletilmesi gerektiği bildirildi.
Kaynak: Gümrük TV
