Türkiye-Rusya ticaretine yaptırım freni: %30'luk daralma
Türkiye'nin ihracatı, 2024 yılının ilk yarısında Rusya'ya yönelik olarak ciddi bir düşüş yaşadı. Türkiye İstatistik Kurumu (Tüik) tarafından 31 Temmuz'da yayınlanan verilere göre, Türkiye'nin Rusya'ya ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 28,3 oranında azalarak 4,16 milyar dolar seviyesine geriledi. RBC gazetesinin aktardığına göre, 2023 yılının ilk yarısında bu rakam 5,8 milyar dolardı.
Özellikle Haziran 2024'te Türkiye'nin Rusya'ya ihracatı, bir önceki aya göre 784 milyon dolardan 670 milyon dolara düştü. Bu rakam, geçen yılın Haziran ayındaki 956 milyon dolarlık ihracatın yaklaşık yüzde 30 altında kaldı. İhracatın bu denli düşmesinde, Batının yaptırımlarının ödemelere olan etkisi büyük rol oynadı.
2024 yılının başından itibaren, Rusya'dan Türkiye'ye yapılan mal ödemelerinde sorunlar yaşandığına dair sık sık haberler çıkıyor. Sorunların temel nedeni, Aralık 2023'te ABD Başkanı tarafından imzalanan ve üçüncü ülke bankalarının Rusya'nın askeri-endüstriyel kompleksiyle iş birliği yapmaları durumunda yaptırım uygulamasını öngören kararname. 12 Haziran 2024'te ABD, "askeri-endüstriyel kompleks" tanımını genişleterek, Nisan 2021'den sonra yaptırıma uğrayan tüm şirketleri ve bireyleri kapsayacak şekilde düzenledi. Bu da, yaptırım riski taşıyan Rusya bağlantılı kişi ve kuruluşların sayısının katlanarak artmasına neden oldu.
Öte yandan, Türkiye'nin Rusya'dan yaptığı ithalat da 2024 yılının ilk yarısında düşüş gösterdi. Tüik'e göre, ithalat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,3 azalarak 22,04 milyar dolara geriledi. Ancak Haziran ayında, Türkiye'nin Rusya'dan yaptığı ithalat yüzde 1,2 artarak 2,95 milyar dolara ulaştı. Bu ithalatın büyük bir kısmını enerji taşıyıcıları oluşturuyor. Reuters, Mart ayında yayımladığı bir haberde, Türkiye'nin Rusya'dan ithal ettiği petrol ödemelerinde de yaptırım kaynaklı zorluklar yaşandığını bildirmişti.
Kaynak: Evrim
