Kıymetli Madenler Aracı Kurumlarına İlişkin Değişiklikler Yapıldı
21 Şubat 2021 Pazar günü yayınlanan Resmi Gazetede Kıymetli Madenler Borsası Aracı Kuruluşlarının Faaliyet Esasları İle Kıymetli Madenler Aracı Kurumlarının Kuruluşu Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yer aldı.Değişiklik ile Kıymetli madenler aracı kurumlarının iç kontrol ve tedarik zinciri uyumunun sağlanmasına ilişkin bir dizi düzenleme yapıldı.
Gerçekleştirilen değişiklikle Kıymetli madenler aracı kuruluşlarının ithalat işlemleri hakkında hususlar düzenlendi. Buna göre;
Kıymetli madenler aracı kuruluşları gerçekleştirecekleri her bir işlenmemiş kıymetli maden ithalat işlemi için fiili ithal tarihinden en az 3 iş günü önce Borsaya ithalatın ödeme şekli ve ithalat amacına ilişkin bildirimde bulunması gerekiyor. Bu bildirimde ithalatın aracılık işlemi kapsamında gerçekleştirilmesi durumunda aracılık edilen kişilerin ad-soyad/unvan ve Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası/vergi kimlik numarasının yer alması ile işleme ilişkin aracılık sözleşmesinin bildirime eklenmesi gerekiyor.
Kıymetli madenler aracı kuruluşları tarafından aracılık edilen işlenmemiş kıymetli maden ithal işlemlerinde Gümrük İdarelerine sunulan gümrük beyannamelerinde aracılık edilen kişilere ilişkin bilgilerin belirtilmesi zorunlu olacak.
Gümrük İdarelerine sunulan gümrük beyannamelerinde yer alan bilgiler Borsaya bildirilen bilgilerde verilen bildirimle uyumlu olması ve Gümrük İdaresine sunulan beyannamelerinde aracılık edilen kişilere ilişkin bilgileri uygun olarak düzenlenmesi zorunlu. Aksi takdirde, ithal edilen işlenmemiş kıymetli madenler mahrece iade edilmek üzere Borsa tarafından kıymetli madenler aracı kuruluşuna teslim edilmek suretiyle durum Bakanlığa bildiriliyor.
Kıymetli madenler aracı kuruluşları tarafından yapılacak ithalat “Peşin Ödeme” ve “Mal Mukabili” ödeme şekillerine göre veya bu maddede belirtilen esaslar dahilinde “bedelsiz” ödeme şekliyle gerçekleştirilebilecek.
Ödeme şekli “Peşin Ödeme” olan işlenmemiş kıymetli maden ithalatında her bir işlem için fiili ithal tarihinden önce Borsaya ödeme belgelerinin kıymetli madenler aracı kuruluşları tarafından sunulması zorunlu.
Ödeme şekli “Mal Mukabili” olan işlenmemiş kıymetli maden ithalatında her bir işlem için fiili ithal tarihini müteakip 60 gün içerisinde ödemenin ihracatçıya yapıldığına ilişkin belgelerin kıymetli madenler aracı kuruluşları tarafından Borsaya sunulması zorunluğu bulunuyor. Aracılık edilen ithalat işlemlerinde de söz konusu belgelerin temin edilerek Borsaya sunulması kıymetli madenler aracı kuruluşlarının sorumluluğunda gerçekleşiyor.
İşlenmemiş kıymetli madenlerin aşağıda belirtilen haller dışında kıymetli madenler aracı kuruluşlarınca “bedelsiz” ödeme şekliyle ithalatı mümkün bulunmuyor:
-Dahilde İşleme Rejimi Kararı kapsamında işlenmemiş kıymetli madenlerin ithali.
-Türkiye’de yerleşik bir tüzel kişinin sermayesine eklenmek üzere işlenmemiş kıymetli madenlerin ithali.
-İşlenmemiş kıymetli madenlerin, bir ihracatın karşılığı olarak ilgili ihracat bedelinden mahsup edilmek üzere 4/9/2018 tarihli ve 30525 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No:2018-32/48)’de ve ilgili diğer düzenlemelerde belirtilen ihracat bedellerinin yurda getirilme süresi içinde kalınması kaydıyla ithali.
Kıymetli madenler aracı kuruluşları tarafından aracılık edilen ve “bedelsiz” ödeme şekliyle ithalatı gerçekleştirilecek işlemlerde birinci fıkra uyarınca hazırlanan bildirim Borsa tarafından uygun görülmesi durumunda onaylanıyor. Onaylanmış bildirimin bir örneği ithalata ilişkin Gümrük Beyannamelerine eklenerek Gümrük İdarelerine ibraz edilmesi gerekiyor.
Sermaye olarak “bedelsiz” ödeme şekliyle ithalatına aracılık edilen işlenmemiş kıymetli madenlere ilişkin 2/5/2018 tarihli Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sermaye Hareketleri Genelgesinin ilgili hükümleri uyarınca işlem tesis ediliyor. Bu kapsamda, söz konusu kıymetli madenlerin Borsaya tesliminden sermayeye ilavesine kadar Borsa saklama kasasında bloke edilmesi zorunluluğu bulunuyor.
İhracat bedeli olarak “bedelsiz” ödeme şekliyle ithalatına aracılık edilen işlenmemiş kıymetli madenlere ilişkin aşağıda yer alan esaslar uygulanıyor:
- İşlenmemiş kıymetli madenin “bedelsiz” ödeme şekliyle ithalinin, mahsuben ödemesinde kullanılacak mal ihracının fiili ihraç tarihinden önce yapılması mümkün bulunmuyor.
- İşlenmemiş kıymetli madenin “bedelsiz” ödeme şekliyle ithali ancak mahsuben ödemesinde kullanılacak malın fiili ihraç tarihinden itibaren 16/1/2020 tarihli Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İhracat Genelgesinin 4 üncü maddesinde belirtilen süreler içerisinde gerçekleştirilmesi gerekiyor.
- Kıymetli madenler aracı kuruluşları ithalatın ihracat bedelinden mahsubu için Bankalara bildirimde bulunulmasından ve sürecin takibinden sorumlu olacak.
- İthalatın ödeme şeklinin gümrük beyannamesinde “bedelsiz” olarak belirtilmesi, beyannamenin 44 üncü hanesine ihracata ilişkin bedel olarak getirildiğinin ve ilgili ihracat beyannamesinin sayı ve tarihi ile ihracatçı firmanın unvanının yazılması zorunlu.
- İthal edilen kıymetli madenlerin Borsaya teslimi sırasında ilgili ihracata ilişkin gümrük beyannamesinin/gümrük beyannamesi bilgilerinin ibraz edilmesi zorunlu.
- Borsa tarafından söz konusu ithalatın fiili ihraç tarihinden sonra gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği ve yaklaşık değer olarak ihracata ilişkin gümrük beyannamesinin 46 ncı hanesinde kayıtlı bedelle uyumlu olup olmadığına ilişkin kontroller, kıymetli madenler aracı kuruluşlarının beyanları ve ilgili aracılık sözleşmeleri dikkate alınarak gerçekleştirilir. Ayrıca, gümrük beyannamesinde kayıtlı aracı Bankadan söz konusu ihracata ilişkin hesabın açık olup olmadığı Borsaca teyit edilir. Kontroller ve teyit işlemi sonrasında uyumsuzluğun tespiti durumunda mahrece iade edilmek üzere işlenmemiş kıymetli madenler Borsa tarafından kıymetli madenler aracı kuruluşuna teslim edilecek ve durum Bakanlığa bildirilecek.
- Standart dışı işlenmemiş kıymetli madenin bu amaçla ithali durumunda kıymetli madenler aracı kuruluşu tarafından söz konusu kıymetli madenin Borsaya teslimini müteakip standart işlenmemiş kıymetli madene dönüştürülmesine yönelik rafinasyonu için gerekli süreçler Borsa tarafından düzenlenen esaslar çerçevesinde Borsa gözetiminde yürütülecek.
- Kıymetli madenler aracı kuruluşu tarafından ilgili ihracat işleminin Gümrük Beyannamesi bilgilerini, yapılan ithalatın standart işlenmemiş altın türünden karşılığını ve bunun Borsanın Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasasında gerçekleşen fiili ithal tarihindeki günlük ağırlıklı ortalama fiyat ile hesaplanan döviz cinsinden karşılığını içeren ve Borsa tarafından onaylanan yazılı beyanı aracılık ettiği kişilere Bankaya sunulmak üzere vermesi zorunludur. Fiili ithalat gününde hesaplamaya konu fiyat oluşmaması halinde uygulanacak fiyat Borsa tarafından belirlenecek.
Değişikliğe Bağlı Diğer Düzenlemeler
- Kıymetli Maden Standartları ve Rafinerileri Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2006/1)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
- Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No:2008-32/34)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (No:2021-32/60)
- Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (İhracat Bedelleri Hakkında) (Tebliğ No: 2018-32/48)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (No: 2021-32/61)
Resmi Gazete için tıklayınız.
Ek (Gerçek Kişi Beyannamesi) için tıklayınız.
Kaynak: Gümrük TV
