Teslim Şekilleri
Ticaret Bakanlığı, Gümrükler Genel Müdürlüğü “Teslim Şekilleri” hakkında bir yazı yayımladı.Yazıda; DAP, DPU ve DDP teslim şekillerinde sigorta giderlerinin ne şekilde değerlendirileceği ile ilgili olarak yapılacak işlem hususunda daha önce yayımlana yazılarda (17.2.2020 tarihli ve 52344630 sayılı yazı ve 21.10.2020 tarihli 58349437 sayılı yazı) açıklandığı anımsatıldı. Buna karşın konu ile ilgili tereddütlerin bulunduğunun anlaşıldığı belirtildi.
1. INCOTERMS 2020’nin yürürlüğe girmesi
Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 17.02.2020 tarih ve 52344630 sayılı yazısında, ICC – Milletlerarası Ticaret Odası Türkiye Milli Komitesi’nin 16/1/2020 tarihli MTO-008 sayılı yazısında, 1/1/2020 tarihinde INCOTERMS 2020’nin yürürlüğe girdiği, INCOTERMS 2020 ile birlikte, DAT (Terminalde teslim) teriminin isminin, DPU (Belirlenen yerde boşaltılmış olarak teslim) olarak değiştirildiğinden bahisle, “… DAP, DPU ve DDP’den oluşan “D”li terimlerde teslim varma yerinde gerçekleşir. Bu nedenle “D”li terimler, “boşaltmada (varma yerinde) satışlar” olarak adlandırılan grubun içinde yer alırlar. Bu terimler uyarınca mallar varma yerinde, yani taşımanın gerçekleştirilmesinden sonra alıcıya teslim edildiği için, mallara ilişkin tüm ziya ve hasar bu noktaya kadar satıcıya aittir. Bu nedenle satıcının, bu hasar ve kayıp riskine karşı sigorta yaptırması mutlaka önerilir. Ancak bu sigorta Incoterms 2020 kapsamında terimleri kapsamında bir sigorta değildir ve tamamen satıcının ihtiyarındadır.” denildiği anımsatıldı.
2. INCOTERMS 2020’de sigorta masrafları
Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 21.10.2020 tarihli 58349437 sayılı yazısında; Milletlerarası Ticaret Odası (International Chamber of Commarce – ICC) tarafından yayımlanan 1/1/2020 tarihinde yürürlüğe giren INCOTERMS (İç ve Dış Ticarete İlişkin Ticari Terimlerin Kullanımı İçin ICC Kuralları) 2020 metni incelendiğinde, DAP, DPU ve DDP teslim şekillerinin her üçü ile ilgili olarak da aynı şekilde ayrı ayrı;
“A Satıcının Yükümlülükleri
…
A5 Sigorta
Satıcının alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur."
"B Alıcının Yükümlülükleri
…
B5 Sigorta
Alıcının satıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Ancak, alıcı, satıcının talebi üzerine, hasarı ve masrafları satıcıya ait olmak üzere, satıcının sigorta yaptırabilmek için gereksinim duyduğu bilgileri satıcıya sağlamalıdır.” İfadelerine yer verildiği anımsatıldı.
Bunun yanı sıra 52344630 sayılı yazıda belirtilen hususlardan bahisle; taraflarca aksinin kararlaştırılmamış olması kaydıyla, INCOTERMS 2020`de yer alan DAP, DPU ve DDP teslim şekillerinde mallara ilişkin tüm ziya ve hasarın teslim yerine kadar satıcıya ait olduğu, bu teslim şekillerinde sigorta masraflarının satıcıya ait olduğunun anlaşıldığı belirtildi.
3. INCOTERMS’in önceki versiyonu olan 2010 versiyonundaki düzenleme
1/1/2020 tarihinde yürürlüğe giren INCOTERMS 2020’de, sigorta giderleri ile ilgili olarak INCOTERMS 2010’dan bazı farklılıklar bulunduğu ifade edildi.
INCOTERMS 2010’da; DAP, DAT (2020 versiyonunda DPU) ve DDP teslim şekillerinin her üçü ile ilgili olarak da “A3-b) Sigorta sözleşmesi” bölümünde “Satıcının alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Ancak, satıcı, alıcının talebi üzerine hasarı ve masrafları (eğer varsa) alıcıya ait olmak üzere alıcının sigorta yaptırabilmesi için gerekli bilgileri alıcıya sağlamalıdır.” Ve “B3-b) Sigorta sözleşmesi” bölümünde “Alıcının satıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Ancak, alıcı, talep üzerine sigorta yapılabilmesi için gerekli bilgileri satıcıya sağlamalıdır.” ifadelerinin yer aldığı belirtilerek; 17.2.2020 tarihli ve 52344630 sayılı yazı ve 21.10.2020 tarihli 58349437 sayılı yazılarda yer alan açıklamaların INCOTERMS 2020 çerçevesinde yapıldığın dikkat çekildi.
4. Tarafların aksini kararlaştırabilmesi
INCOTERMS 2020’nin “Giriş” bölümünün 78 inci paragrafında, “Taraflar bazen bir Incoterms kuralını değiştirmek isteyebilir, Incoterms 2020 kuralları bu şekilde yapılacak değişiklikleri yasaklamaz…” denildiği, bu nedenle taraflarca bu hususta bir farklı bir anlaşma sağlanmışsa, gümrük kıymetinin tespitinde bu hususun dikkate alınması ve hangi masrafların hangi tarafça üstlenildiğinin bu anlaşma dikkate alınarak değerlendirilmesi gerekeceği bildirildi.
5. INCOTERMS’e yapılacak atıflar
INCOTERMS 2020’nin “Giriş” bölümünün 9 uncu ve 10 uncu paragraflarında, “9. Eğer taraflar Incoterms 2020 kurallarının sözleşmelerine uygulanmasını isterlerse, bunu sağlamanın en güvenli yolu, tarafların bu niyetlerini şu gibi ifadeler kullanarak sözleşmelerinde açıkça belirtmeleridir:
“[seçilen Incoterms kuralı] [belirlenen liman, yer veya nokta] Incoterms 2020”
“10. Örneğin,
CIF Şanghay Incoterms 2020, veya
DAP No 123, ABC Caddesi, İthalat Ülkesi Incoterms 2020” denildiği anımsatılarak, bu çerçevede, eşyaya ilişkin belgelerden INCOTERMS’in hangi versiyonunun kullanıldığı ve teslim yeri belgelerden anlaşılabildiği ifade edildi.
6. Gereken durumlarda yükümlülerden ilave bilgi ve belge istenilebilmesi
INCOTERMS 2020 kapsamında bulunan işlemlerde, her bir beyanname için yükümlülerden sigorta yükümlülüğünün kimde olduğunu gösteren belge ibrazı istenmesine ihtiyaç bulunmadığı ancak tarafların kendi aralarında farklı bir düzenlemeye gitmelerinin de söz konusu olabileceğinin gözden uzak tutulmaması gerektiği bildirildi.
Bu çerçevede, alıcının sigorta masraflarını üstlenmesi durumunda, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 27/1-e maddesi uyarınca bu giderlerin gümrük kıymetinin tespitinde dikkate alınması gerektiğine işaret edildi.
Beyan edilen gümrük kıymetinin gerçeklik veya doğruluğu konusunda tereddüt hasıl olması durumunda konunun 2012/29 sayılı Genelge kapsamında araştırma konusu yapılabileceği belirtildi.
İlgili yazıya ulaşmak için tıklayınız.
17.2.2020 tarihli ve 52344630 sayılı yazı için tıklayınız.
21.10.2020 tarihli 58349437 sayılı yazı için tıklayınız.
Kaynak: Gümrük TV
