Yabancı Plakalı Taşıtların Denetimi
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaştırma Hizmetleri
Düzenleme Genel Müdürlüğü, “Yabancı Plakalı Taşıtların Denetimi” hakkında bir
yazı yayınladı.
Yazıda, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununun "Taşıma Yetkisi" başlıklı 13 üncü maddesi ile Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 59 uncu maddesinde uluslararası taşımalar ile ilgili olarak Türkiye ile diğer ülkeler hükümleri bulunduğu, buna ilave olarak arasında karayolu taşımacılığı konusunda anlaşmalar imzalandığı anımsatıldı.
Ayrıca, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununun " Taşıma yetkisi" başlıklı 13 üncü maddesinin beşinci fıkrasında "Yabancı plâkalı taşıtlar, Türkiye sınırları dahilindeki iki nokta arasında taşıma yapamazlar." Hükmü yer aldığı, bu kapsamda Türkiye sınırları içerisinde iki nokta arasında taşıma yapan (kabotaj) yapancı plakalı taşıtlara veya bu taşıtların sürücülerine, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanması gerektiği belirtildi.
Bu durum itibarıyla, yabancı plakalı taşıtlar ile Türkiye sınırları içerisinde iki nokta arasında yapılacak (kabotaj) korsan taşımaların etkin denetlenmesi ve denetimlerde yeknesaklığın sağlanması amacıyla, ilgili paydaş kurum ve kuruluşlar ile yapılan seri toplantılar sonucunda aşağıdaki hususlara dikkat edilmesinin önem arz ettiği vurgulandı.
1) Üzerinde gümrük mührü bulunan; Türkiye’den transit geçen yabancı plakalı taşıtların, Türkiye’den diğer ülkelere taşıma yapan yabancı plakalı taşıtların ve diğer ülkelerden Türkiye’ye taşıma yapan yabancı plakalı taşıtların Türkiye sınırları içerisinde kabotaj taşımacılığı yapabilmeleri mümkün görülmediğinden, bu neviden taşıtlara diğer Kanuni düzenlemelerden gelen yetkiler saklı kalmak kaydıyla, kabotaj taşımacılığı yapılıp yapılmadığı yönünde denetimin yapılmasının gerekli olmadığı değerlendirildi.
Buna ilave olarak, diğer ülkelerden Türkiye’ye taşıma yapan yabancı plakalı taşıt üzerinden gümrük işlemleri sırasında yükleme/boşaltma yapılmamış ise, yükün varış/teslim noktasına kadar yabancı plakalı taşıt gümrük idaresince takılan mührü kullanmak zorunda olduğundan, bu neviden taşıtlara diğer Kanuni düzenlemelerden gelen yetkiler saklı kalmak kaydıyla, kabotaj taşımacılığı yapılıp yapılmadığı yönünde denetimin yapılmasının gerekli olmadığı belirtildi.
Ancak, takılı bulunan gümrük mührüne ilişkin tahrifat, sahtecilik vb.. tespiti veya şüphesi olması durumunda ise, diğer Kanuni düzenlemelerden gelen yetkiler saklı kalmak kaydıyla, gümrük mevzuatı uyarınca işlem yapılmak üzere, en yakın gümrük idaresi ivedilikle bilgilendirilmesi gerektiğinin altı çizildi.
2) Yabancı plakalı taşıtlarca gümrük mührü olmaksızın boş seyir yapılması gereken durumlarda, (Türkiye’ye boş giriş veya Türkiye’den boş çıkışlar, ithalat yükünün teslimi ve ihracat yükünün alınması aralığında), boş seyir yapmamak için yük bulma yolunun tercih edilmesi ve 4925 sayılı Kanuna aykırı olarak Türkiye sınırları içerisinde iki nokta arasında (kabotaj taşımacılığı) korsan taşımacılık yapıldığına ilişkin şikayetlerin zaman zaman Bakanlığa ulaştığı aktarıldı.
Bununla birlikte, ihraç yüklerde gümrükleme işlemi gümrük mevzuatına göre yurt içinde istenilen herhangi bir Gümrük Müdürlüğünde yapılabildiğinden, bu kolaylığın, uluslararası bir taşıma yapılıyormuş gibi görünerek, 4925 sayılı Kanuna aykırı olarak Türkiye sınırları içerisinde iki nokta arasında (kabotaj taşımacılığı) korsan taşımacılık yapılmak üzere istismar edildiğinin gözlendiği aktarıldı.
Bu durumlarda, taşımanın uluslararası bir taşıma olup olmadığının tespit edilebilmesi için, taşıtın alıcı bilgisi, varış noktası taşıma evrakları, ihracat faturası ve sevk irsaliyesi üzerinden ( bilgisi vb.) denetim yapılması gerektiği, taşımacı tarafından taşıma evrakları ve ihracat faturası beyan edilmediği durumlarda ise, sevk irsaliyesi üzerinden denetim yapılması gerektiği vurgulandı.
Ayrıca, gümrük mührü bulunmayan yabancı plakalı taşıtlarda beyan edilen irsaliye/e-irsaliye ile ibraz edilen diğer belgeler üzerinde veya ibraz edilen belgeler ile taşınan yük arasında uyum olmaması durumunda ise, taşımacıdan ilave bilgi ve belgelerin talep edilmesinin yapılan taşımanın ilgili mevzuata uygunluğunun tespitinde yararlı olacağı değerlendirildi.
Bu itibarla, yukarıda tespit edilen hususların dikkate alınmak kaydıyla, yabancı plakalı araçlar ile yapılan taşımalarda aşağıda belirtilen hallerde işlem tesis edilmesi gerektiğine dikkat çekildi.
A) Beyan edilen belgeler üzerinden taşımanın uluslararası bir taşıma olmadığının anlaşılması halinde ise, (uluslararası taşımaya ilişkin belgeler, alıcı bilgisi, varış noktası bilgisi v.b.) 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununun "Taşıma yetkisi" başlıklı 13 üncü maddesinin beşinci fıkrasına aykırılıktan, Türkiye sınırları içerisinde iki nokta arasında taşıma yapan (kabotaj) yapancı plakalı taşıtlara veya bu taşıtların sürücülerine Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanacak.
B) Ayrıca bu neviden taşımalara yönelik yapılan denetimlerde, sevk irsaliyesi dahil herhangi belge beyan edilmez ise, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununun "Taşıma yetkisi" başlıklı 13 üncü maddesinin beşinci fıkrasına aykırılıktan Türkiye sınırları içerisinde iki nokta arasında taşıma yapan (kabotaj) yapancı plakalı taşıtlara veya bu taşıtların sürücülerine, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanacak.
İlgili yazı için tıklayınız.
Kaynak: Gümrük TV
