Malezya STA Kapsamında Doğrudan Nakliyat Kuralının Sağlanması
Ticaret Bakanlığı Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği
Genel Müdürlüğü, Bursa Gümrük Müşavirleri Derneği muhatap “Doğrudan Nakliyat Kuralı - Malezya STA”
hakkında bir yazı yayımladı.
Yazıda, Bursa Gümrük Müşavirleri Derneğinin yazısına atıfla, Türkiye ile Malezya arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması (STA) çerçevesinde doğrudan nakliyat kuralına ilişkin olarak Genel Müdürlük değerlendirmelerine yer verildi.
Gümrük Kanunu'nun 11’inci maddesinin; "Gümrük işlemleriyle doğudan veya dolaylı olarak ilgili bulunan kişiler, Ticaret Bakanlığının veya gümrük idarelerinin talebi üzerine gümrük işlemleri ile sınırlı olmak kaydıyla belirlenen süreler içinde gerekli bütün belge ve bilgileri vermek ve her türlü yardımı sağlamakla yükümlüdür. Kendilerinden bu konularda bilgi istenilen kişiler, özel kanunlarda yazılı gizlilik hükümlerini ileri sürerek bilgi vermekten kaçınamazlar. ” hükmünün amir olduğu anımsatıldı.
Bakanlık müfettişlerince gerçekleştirilen denetim ve soruşturmaların, Bakanlık Makamı'nın bilgisi ve onayı dahilinde yürütüldüğü ifade edildi. Bu doğrultuda, Bakanlık müfettişlerince gümrük işlemleri ile alakalı olan kişilerden istenen her türlü bilgi ve belgenin müfettişlerce uygun görülen makama iletilmesi gerektiği bildirildi.
10 Temmuz 2015 tarihli ve 29412 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Türkiye — Malezya Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmeliğin 15 İnci maddesinin İkinci fıkrasında yer alan “… Bu hallerde, gümrük idareleri beyan sahibinden, konşimento gibi yükleniciye ait taşımacılık belgeleri ya da ambalaj işaret veya numaralarına dayanan gerçek veya somut kanıtlar ya da eşyanın kendisiyle ilgili her tür kanıt dâhil olmak üzere, bu hükümlerin yerine getirildiğine dair herhangi bir usulde verilebilecek tüm kanıtları temin etmesini talep edebilir.” ifadesi yalnızca ithalat anında talep edilecek belgeleri kapsamadığı, bilakis, Bakanlıkça yürütülen her türlü denetim ve sonradan kontrol işlemlerinde gümrük mevzuatında belirtilen süreler dahilinde söz konusu belgelerin, eşyanın serbest dolaşıma girişinden sonra da talep edilebildiği ifade edildi.
Anılan Yönetmeliğin 46’ncı maddesinde; "Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanması bakımından bu Yönetmelikte yer almayan hususlar hakkında 4458 sayılı Gümrük Kanunu ile Gümrük Yönetmeliğinin ilgili hükümleri uygulanır. " denildiği, Yönetmelik'te ayrıca bir süre belirlenmediğinden, Gümrük Kanunu'nun 13 üncü maddesine uygun olarak; Türkiye-Malezya STA kapsamında gümrük işlemlerini yerine getiren mükelleflerin ilgili belgeleri 5 yıl süreyle saklaması gerektiği vurgulandı. Bakanlıkça uygun görüldüğü takdirde, söz konusu belgelerin ibraz edilmesi veya ilgili süre dahilinde sonradan temin edilmesinin talep edilebildiği iletildi.
Bu çerçevede, Bursa Gümrük Müşavirleri Derneğinin yazısının konusunu oluşturan "doğrudan nakliyat” kuralına uyulduğunu kanıtlayabilecek her türlü belgenin talepte bulunan gümrük idaresine ve/veya müfettişlik makamına ibraz edilmesi gerektiği vurgulandı. Anılan yazıda atıfta bulunulan "İşlem Görmemişlik Belgesi”nin (Non Manipulation Certificate-NMC) transit gümrük idaresi tarafından düzenlenen ve eşyanın doğrudan nakliyat kuralına uygun olarak sevk edildiğini kanıtlayan bir belge olduğuna dikkat çekildi. Öte yandan, Yönetmelik'te belirtildiği üzere; eşyanın transit ülkede gümrük gözetiminde kaldığını ve iyi koşullarda muhafaza edilmesine yönelik işlemler dışında bir İşlemden geçmemiş olduğunu kanıtlayan diğer belgelerin de bahse konu kurala uyulduğunu kanıtlamak amacıyla gümrük idarelerine sunulmasının mümkün bulunduğu aktarıldı. Bu belgelerin arasında, "transit ülkesi geçişini kapsayan tek bir sevk evrakı” da bulunduğu aktarıldı.
Söz konusu yazıda ifade edildiği üzere; Singapur limanının, Güneydoğu Asya bölgesinden yapılan sevkiyatların toplandığı büyük bir aktarma limanı olduğu ve Singapur Gümrük İdaresinin limanlarından transit geçen eşya için işlem görmemişlik belgesi düzenleyebildiği ifade edildi. Bununla birlikte, herhangi bir sebepten ötürü yukarıda atıfta bulunulan belgelerin temin edilememesi halinde;
Eşyanın Malezya'dan ihracatında düzenlenen Malezya Menşe Belgesi, taşıma belgeleri, Malezya gümrüklerince onaylanan ihraç belgesi,
Eşyanın transit ülkeye girişi ve transit ülke gümrük idaresince gümrük gözetiminde geçici depolamaya kabul edilmesi esnasında tutulan onaylı kayıtlar/belgeler,
Eşyanın transit ülkede gümrük gözetiminde geçici depolamadan çıkartılarak taşıma aracına yüklenmesine ilişkin transit ülke gümrük idaresince onaylanan kayıtlar/belgeler,
Eşyanın gümrük idarelerine sunulması esnasında işlem gören ve onaylanan belgeler;
transit ülke gümrük idaresinden temin edilmesi ve talepte bulunan gümrük idaresine ve/veya müfettişlik makamına arz edilmesi gerektiği belirtildi.
Malezya'dan sevk edilen ve STA uyarınca Türkiye’ye tercihli tarife talebiyle ithal edilen/edilmek istenen eşyanın Yönetmeliğin 15 inci maddesi hükümlerine uymadığı hususunda hasıl olan şüphenin bertarafına imkan verdiği müddetçe yukarıda sayılan belgelerin bir veya birkaçının İbraz edilmesinin de mümkün bulunduğu bildirildi.
İlgili yazı için tıklayınız.
Kaynak: Gümrük TV
