“Menşe Şahadetnamesinin Farklı Kişiler Tarafından Kullanılmaması İçin Tüm Tedbirler Alındı”
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, “MEDOS” konulu bir yazı
yayımladı.
İstanbul Gümrük Müşavirleri Derneği (İGMD) tarafından, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) muhatap yayımlanan “Menşe ve Dolaşım Belgeleri Otomasyon Sisteminde (MEDOS) Alınan Menşe Şahadetnamesinin Farklı Kişiler Tarafından Kullanılması” konulu yazıya, TOBB tarafından cevabi yazı yayımlandı.
TOBB’un yazısında; İGMD’nin 9 Şubat 2022 tarihli yazısına atıfla, firmaların/gümrük müşavirlerinin stokunda bulunan dolaşım ve menşe ispat belgelerinin, 3. kişiler tarafından Menşe ve Dolaşım Belgeleri Otomasyon Sistemi (MEDOS) üzerinden kullanılamaması amacıyla, sistemde TOBB tarafından gerekli revizenin yapılmasının talep edildiği aktarıldı.
Yazıda devamla, MEDOS’un 2018 yılının Mayıs ayından itibaren ihracatçıların hizmetine sunulduğu ve söz konusu tarihten bugüne kadar dolaşım ve menşe ispat belgelerinin satış ve onay işlemlerinin kesintisiz bir şekilde yapılabilmesini teminen, gerekli tüm teknik altyapı çalışmalarının TOBB tarafından gerçekleştirildiği belirtildi.
Bahse konu altyapı çalışmaları çerçevesinde, MEDOS yazılımının merkez sistem odası ve iş sürekliliği merkezinde tam yedekli sunucular üzerinden eş zamanlı olarak çalıştığı, sistem güvenliğinin en son teknoloji içeren ekipmanlar ile sağlandığı ve düzenli aralıklarla güvenlik testlerinin gerçekleştirildiği ifade edildi.
Dolaşım ve menşe ispat belgelerinin, ihracatçı şirket/işletmelere olduğu gibi temsil ettikleri firmalar için kullanılmak üzere, belge seri numaraları MEDOS'a kaydedilerek, gümrük müşavirlerine de Odalar tarafından satıldığı iletildi.
Firma veya gümrük müşaviri tarafından satın alınan belgelerin bir başkası tarafından kullanılamaması amacıyla, MEDOS’ta yukarıda bahse konu olan güvenlik tedbirleri çerçevesinde yapılan bir dizi kontrol bulunduğu belirtildi.
Yapılan bu kontrollerle ilgili şu açıklamalara yer verildi:
1. MEDOS üzerinden ihracatçı şirket/işletmelere satışı yapılan belgelerin başka bir şirket/işletme tarafından kullanılmamasını teminen gerekli kontrolün sistem üzerinden yapıldığı ve firma tarafından stokunda yer almayan herhangi bir belge için işlem yapılamadığı belirtildi.
2. Bahse konu kontrole ilaveten, TOBB MEDOS yazılımı ile Yükümlü Kayıt Takip Sistemi (YKTS) arasında bir entegrasyon mevcut olduğu ifade edildi. Söz konusu entegrasyonun, gümrük müşavirinin veya firma adına belge düzenlemeye yetkili kişilerin, YKTS üzerinden T.C. Kimlik Numarası esasına göre belge işlemleri ile ilgili yetki kontrolünün yapılması şeklinde bir düzenlemeyi kapsadığı aktarıldı. Belgelerin vize/onay aşamasında, YKTS yetkisi olmayan bir gümrük müşaviri/firma yetkilisi ilgili belgelere herhangi bir işlem yapamadığı iletildi.
3. Özellikle büyük ölçekte ihracat gerçekleştiren firmaların, Odalardan satın almış oldukları dolaşım ve menşe ispat belgelerini, vekalet verdikleri gümrük müşavirlerine firmaları adına işlem yapmak üzere fiziki olarak teslim edebildiğine dikkat çekildi. Söz konusu işlem yapılırken hatalı kullanımın önüne geçmek amacıyla, ihracatçı firma vergi numarası ve belgeyi satın alan firmanın vergi numarası eşleşmediği durumlarda gümrük müşavirinin belgeye işlem yapamadığı vurgulandı.
4. Yazılım üzerinde yapılan kontroller ile bir gümrük müşavirinin stokunda yer alan dolaşım ve menşe ispat belgesinin, diğer bir gümrük müşaviri tarafından kullanılamadığı ifade edildi.
Bununla birlikte, mezkur şekilde yapılan tüm kontrollere rağmen İGMD’nin yazısında konu olduğu şekliyle istisnai olarak hatalı kullanımların gerçekleştiği belirtildi.
MEDOS’ta gerçekleştirilen kontrollerin, gümrük müşavirinin T.C. Kimlik Numarası ile firmanın vergi numarasının YKTS üzerinden karşılaştırılması esasına dayandığı vurgulandı. Gümrük müşavirinin sehven farklı bir gümrük müşavirliği şirketinde çalıştığına dair YKTS’ye veri girişinin yapılması veya şirket değiştiren gümrük müşavirine ait bilgilerin YKTS kayıtlarında güncellenmemesi gibi durumlarla karşılaşılabildiği aktarıldı. YKTS’deki bilgilerin anılan şekilde doğruluğunu/güncelliğini yitirmesi durumunda, MEDOS üzerinden yapılan kontrollerde çok nadir de olsa hatalı belge kullanımının ortaya çıktığı ifade edildi.
Ayrıca, YKTS kayıtlarının doğru bir şekilde oluşturulmasına/güncellenmesine rağmen, söz konusu doğru ve güncel bilgilerin MEDOS'a iletilmediği durumlarda da TOBB yazılımındaki kayıtlarla YKTS kayıtları eşleşmeyeceğinden, benzer nitelikte belge kullanımı sorunu ile karşılaşıldığının altı çizildi.
Bu kapsamda, gümrük müşavirlerinin istihdam edildikleri gümrük müşavirliği şirketinden ayrılması veya söz konusu şirketlerin ticari faaliyetlerine son vermesi vb. sebepler nedeniyle YKTS’de ve MEDOS’ta bulunan ilgili gümrük müşavirlerine ait yetki bilgilerinin, sorumlularca eş zamanlı olarak doğru bir şekilde güncellenmesinin önemli olduğu vurgulandı.
Bahse konu hatalı kullanımların da engellenebilmesi ve belirtilen sorunun çözümü amacıyla, Ticaret Bakanlığı'ndan YKTS’de yer alan gümrük müşavirlerinin temsil ettikleri firmalara ait vekâlet bilgilerinin MEDOS’a entegre edilmesinin talep edildiği iletildi. Bununla birlikte, söz konusu talebin Ticaret Bakanlığı tarafından henüz sonuçlandırılmadığı aktarıldı.
Bu itibarla, halihazırda gümrük müşavirlerinin/firmaların sadece kendi stoklarında yer alan belgeler ile ilgili işlem yapabilmelerini teminen, MEDOS üzerinde gerekli tüm tedbirlerin alındığı belirtildi. Buna ilaveten, gümrük müşavirlerinin vekalet bilgilerinin MEDOS’a entegre edilmesinin Ticaret Bakanlığınca uygun görülmesi halinde, istisnai olarak karşılaşılan hatalı belge kullanımının da önüne geçilebileceği ifade edildi.
İlgili yazı için tıklayınız.
Kaynak: Gümrük TV
