İran Dış Ticaret Rejimi Döviz Uygulamalarında Değişiklik Yapıldı
İran’da son dönemde İran Riyalinin hızlı değer kaybını kontrol almak amacıyla İran Merkez Bankası tarafından yayınlanan Tebliğ’de, 21 Mart 2020-20 Mart 2021 tarihleri arasında İranlı ihracatçıların İran’a döviz getirmesine ilişkin uygulama usulleri yeniden belirlendi.Yapılan düzenlemeye göre;
• İhracatçıların ihracat bedelinin yüzde 80’ini İran’a banka kanalıyla getirerek NİMA Sistemine yatırması gerekiyor. Geri kalan yüzde 20’sini ise banknot olarak getirip, serbest kurdan bozdurabilir. Üretici ve ithalatçı ihracat bedelinin yüzde 30’unu ithalat için kullanabilir.
• İhracat gelirlerinin 4 ay içinde İran’a getirilmesi gerekiyor. İhracatçının bedeli üç ay içinde İran’a getirmesi durumunda ihracat bedelinin yüzde 10’unu getirmekten muaf tutuluyor.
• Ticaret, Sanayi ve Madenler Bakanlığı tarafından verilen ticaret kartları (Kart-e Bazargani), firmaların ihracat bedelini İran’a getirme yükümlülüklerini yerine getirmelerine paralel olarak derecelendirilecek ve ihracat bedelini getirmede yükümlülüklere tam uyanlara döviz tahsisleri ve diğer ihracat işlemlerinde kolaylık sağlanacak.
• İhracat bedelinin İran’a getirilmesi yükümlülüğünü yerine getirmeyenlerin ticaret kartı iptal edilecek, ithalat için sipariş kaydı engellenecek, iç ve dış ticareti sınırlandırılacak, gümrüklerde yeşil hat kullandırılması sonlandırılacak, yeşil hat kullanmak için yatırılmış bulunan teminat mektuplarına el konulacak, daha önce sağlanmış bulunan tüm teşvik ve muafiyetleri iptal edilecek, bankaların kredi ve diğer hizmetlerini bu firmalara sunması yasaklanacak, ülkeden döviz çıkışına yasal olmayan yollardan aracılık eden lisanslı döviz bürolarının lisansı iptal edilecek, İran Eximbank’ının verdiği tüm destekler sonlandırılacak ve uluslararası taşımacılık hizmetlerinden yararlanmaları engellenecek.
Tebliğ’deki uygulamalara ilişkin değerlendirmelerde bulunan İranlı özel sektör temsilcileri, İran’ın zaten kısıtlı olan ihracat hacminin daha da daralacağını, özellikle KOBİ mahiyetindeki ihracatçıların Tebliğ’deki ağır yükümlülükler nedeniyle ihraç kapasitesinin sınırlanacağını değerlendiriyor. Söz konusu olabilecek ihracat daralması nedeniyle Türkiye’nin özellikle İran’ın da tüketim mallarıyla da etkili olduğu Irak ve Afganistan pazarında bıraktığı boşluğu etkili bir şekilde değerlendirmesinin mümkün olabileceği ifade ediliyor.
Kaynak: Gümrük TV