DTÖ COVID-19 Kritik Ürün Erişimi Raporu
DTÖ üyelerinin COVID-19 salgınına yönelik olarak kritik tıbbi ürün ve hizmetlere erişimi hızlandırmak için ticaret önlemlerini nasıl kullandıklarına dair yeni bir bilgi notu yayınladı.Yayınlanan Bilgi Notunda salgının bu yana ticaretin COVID-19 kritik tıbbi ürün ve hizmetlerine erişimi iyileştirmede önemli bir rol oynadığını belirtiliyor. Her geçen gün artarak büyüyen eşi görülmemiş talep artışını karşılamak için üretim ve ticaret ilişkileri genişledikçe, salgının ilk evresinde dünya çapında karşılaşılan tıbbi kişisel koruyucu ekipman kıtlığının hafiflediği bilgisi verildi. Notta verilen bilgilere göre 41 ülke için ilk verilere göre, tıbbi ürünler ticaretinin 2020'nin ilk yarısında yüzde 38,7 oranında büyüdü. Ancak gelişmiş ülkelerden gelen talepler karşısında tedarik edilen miktarların gelişmekte olan ülkeler için sorun olmaya devam ettiği de verilen bilgiler arasında.
Bilgi notunda ek olarak, COVID-19 salgını nedeniyle ihtiyaç duyulan kritik tıbbi malzemeler üzerindeki geçici indirimler, gümrük vergileri, vergilerin ve ücretlerin ertelenmesi, basitleştirilmiş gümrük prosedürleri ve sınır geçişleri gibi çeşitli konularda ticaretle ilgili önlemler hakkında bilgi veriliyor. Üyelerin lisans kullanımı, klinik çalışma verilerinin alışverişi ve ilgili patent veri tabanına erişim konusunda COVID-19 ile ilgili teknolojilerde yenilik ve bu teknolojilere erişimi kolaylaştırma konusunda fikri mülkiyet haklarına ilişkin önlemlerin değerlendirildiği belirtiliyor.
Notta ele alınan önlemlerin büyük çoğunluğunu DTÖ'ye yapılan resmi bildirimlerin oluşturuyor.
Bilgi Notunda Belirtilen Ana Noktalar
· Salgının erken evresinde dünya çapında karşılaşılan tıbbi kişisel koruyucu ekipman (KKD ) kıtlığı, üretim ve ticaretin benzersiz talep artışını karşılayacak şekilde genişlemesiyle hafifledi.
· 41 ülke için ilk veriler, tıbbi ürünler ticaretinin 2020'nin ilk yarısında yüzde 38,7 oranında büyüdüğünü gösteriyor. Bazı ürünler, bazı gelişmekte olan ülkeler için belirli bir zorluğun sağlanmasıyla birlikte dönemsel kıtlıklara maruz kalmaya devam ediyor.
· Piyasaları açık tutmak için siyasi taahhütlerde bulunuldu. G20 liderleri ve ticaret bakanları tarafından yapılan açıklamalar, diğer DTÖ üyeleri ve üye grupları tarafından yayınlanan diğer 17 açıklama ve öneriyle desteklendi.
· Üyeler, bildirimler halinde ve DTÖ ticaret izleme raporlarına dâhil edilmek üzere COVID-19 ticaret önlemleri hakkında DTÖ ile bilgi paylaşıyor. Şeffaflık, piyasaları açık tutmak için çok önemli ve bazı üyelerin daha fazla eylem çağrısında bulunduğu bir konu olarak iletiliyor.
· COVID-19 kritik tıbbi ürünler ve diğer temel malzemeler üzerindeki zorunluluklar, vergiler ve harçlar, 12 G20 üyesi de dahil olmak üzere 40 DTÖ üyesi tarafından geçici olarak kaldırıldı veya ertelendi. Bu eylemler, hem sağlık sektörü hem de halk için pandemiyle yönelik verilen savaş açısından gereken malların maliyetini düşürmeye yardımcı oldu. DTÖ'ye bildirilen ticareti kolaylaştırıcı önlemlerin yaklaşık üçte ikisini ithalatta tarifelerin düşürülmesi veya ortadan kaldırılması önlemleri oluşturuyor.
· Üyeler tarafından alınan önlemler arasında, öncelikli izin kanallarının oluşturulması, belge gereksinimlerinin ve elektronik işlemenin azaltılması ve basitleştirilmesi ve sınır kurumu işbirliğinin iyileştirilmesi yer alıyor. Hızlandırılmış transit prosedürleri, denize kıyısı olmayan ülkelerin temel malzemelere erişimlerini iyileştirmelerine de yardımcı olduğu belirtiliyor.
· Düzenleyici değerlendirmeleri hızlandırmak, yabancı düzenleyicilerin sonuçlarını tanımak ve uzaktan veya elektronik uygunluk değerlendirme prosedürlerine izin vermek için önlemler dahil olmak üzere, ticareti yapılan mallar için standartlar üzerinde düzenleyici onay ve işbirliğini geliştirmek için adımlar atıldı.
· Fikri mülkiyet haklarıyla ilgili önlemler, COVID ‑ 19 ile ilgili teknolojilerde inovasyonu ve bunlara erişimi kolaylaştırmak için kullanıldığı belirtiliyor. Eylemler arasında tedaviler geliştirmek ve mevcut teknolojilerin daha geniş kullanımına izin vermek, ilgili patent veri tabanlarına ve COVID-19'a özgü arama olanaklarına ücretsiz erişim sağlamak, COVID ‑ 19 ile ilgili patentler hakkında mevcut raporlar sunmak ve klinik araştırma verilerinin alışverişini kolaylaştırmak için IP paylaşımı yer alıyor.
· COVID-19 kritik tıbbi hizmetlerine erişim iyileştirildi. Teletıp konusunda yeni (geçici) kurallarla birlikte sağlık çalışanlarının uluslararası hareketi kolaylaştırıldı.
· Yükleniciler için sınırlı ihale ve hızlandırılmış ödemeler dahil olmak üzere hızlandırılmış satın alma prosedürleri, bazı üyeler tarafından bildirilen devlet satın alma eylemleri arasında yer alıyor.
Kaynak: Gümrük TV